WILBERFORCE, WILLIAM

(1759-1833)

Ông William Wilberforce được coi là người sáng chói nhất vì sự tham gia tích cực của ông chống lại tệ nạn mua bán nô lệ. Ông Wilberforce được sanh ra trong năm 1759 và được giáo dục tại Học viên Saint John ở Cambridge. Ông trở nên một nghị sĩ của thành phố quê hương ông là Hull năm 1780. Trong một vòng đi tham quan Lục địa Âu Châu 2 năm, từ 1784-1785, ông được đọc tác phẩm "Rice and Progress of Religion in the soul" của Philip Doddridge, và ông đã trải qua một cuộc khủng hoảng tinh thần và thuộc linh tột độ tiếp liền sau đó; ông đã mạnh dạn làm một tín nhân bước vào sinh hoạt Giáo hội, thật sự đặt trọng tâm trên Công nghiệp chuộc tội của Chúa Christ. Sau đó ông bỏ công đối chiếu sự thể này với chính danh tôn giáo ở ngay trong một cuốn sách tạo nhiều tiếng vang của ông tên là "A Practical View of the Prevailing Religion System of Professed Christan" (Xuất bản năm 1797).

Trong năm 1788, Wilberforce trở thành nghị viên cho thành phố Yorkshire, một chức vụ mà ông đã nắm giữ cho đến năm 1812, khi ông bước lên một địa vị cao hơn và cứ ở đó cho tới khi ông rút chân ra khỏi nghị viện Anh, năm 1825.

Sự cải đạo của Wilberforce đã tạo cho ông thêm sức bật để lãnh đạo phong trào đả phá việc thương mãi hóa nô lệ, mà chính ông đã cảm thấy xấu hổ, tồi tệ từ năm mới 14 tuổi. Từ năm 1789, qua những bài phát biểu của mình trước nghị viện Anh, ông đã khuất động các đồng viện của ông bằng cách cương quyết bài xích việc nước Anh xem những kẻ nô lệ là những món hàng bán mua. Sau khi sắc lệnh hủy bỏ hủ tục đó thi hành, ông còn thúc đẩy sự thực thi cấm chỉ và người Âu Châu đồng ý chấm dứt hẳn tình trạng tồi tệ và cảnh đau lòng đó. Với tư cách là lãnh tụ của "Clapham Sect" phe phái Tin lành ở trong nghị viện, ông Wilberforce còn hổ trợ để mở cánh cổng Ấn độ cho các nhà công bố Phúc Âm vào năm 1813 và bảo đảm sự đi lại bình thường của các nhà truyền giáo tại Anh quốc khỏi bị gây trở ngại bởi các giới cầm quyền. Wilberforce đã ủng hộ hết mình cho các đạo luật cưỡng chế giữa những năm 1795 đến 1819 trong sự tương hệ của ông với hiến pháp; nhưng ông lại được tôn vinh qua các giai đoạn thay đổi với tư cách là nhà tranh đấu cải tổ các tệ nạn, hoặc giảm bớt số trẻ em phải cạo lò sưởi ở trong nghị trường và chế độ nhà tù theo mô thức của Jeremiah Bentham.

Wilberforce đã tạo được trong những chính trị gia nổi bật về bản chất yên lặng nhưng lại gây ảnh hưởng thuyết phục nhất, đặc biệt là bạn thân của ông là William Pitt, người đã trở thành Thủ tướng nước Anh từ năm 1783-1801 và từ năm 1804-1806. Ông đã sử dụng hết công suất niềm rung cảm cuồng nhiệt, sự ứng xử khéo léo và tài hùng biện lỗi lạc của mình trong cuộc đời chính trị; và vai trò phù hợp với công tác đó, ông đã làm được nhiều việc mà chính ông cũng như nhiều người cho rằng ông đã hoàn thành sứ mạng mà Đức Chúa Trời đã kêu gọi và giao phó.